Thông Tin Về Thép Tại Việt Nam

Thép là gì ?

Thép là hợp kim chứa thành phần chính là sắt (kí hiệu Fe) và cacbon (kí hiệu C), từ 0,02% đến 2,14% theo trọng lượng, và một số nguyên tố hóa học khác. Chính sự góp mặt của các nguyên tố khác làm tăng độ cứng, hạn chế sự di chuyển của nguyên tử sắt (Fe) trong cấu trúc tinh thể dưới tác động của nhiều nguyên nhân khác nhau.

Có thể kiểm soát chất lượng Thép qua tỷ lệ pha trộn các chất

Số lượng khác nhau của các nguyên tố và tỷ lệ của chúng trong thép nhằm mục đích kiểm soát các yếu tố chất lượng mong muốn của con người như: độ cứng, độ đàn hồi, tính dễ uốn, và sức bền kéo đứt.

Thép với tỷ lệ cacbon cao có thể giúp tăng cường độ cứng và cường lực kéo đứt so với sắt (Fe), nhưng lại giòn và dễ gãy hơn sắt. Tỷ lệ hòa tan tối đa của carbon trong sắt là 2,14% theo trọng lượng (ở trạng thái Austenit) xảy ra ở 1.147 độ C; nếu lượng cacbon cao hơn hay nhiệt độ hòa tan thấp hơn trong quá trình sản xuất, sản phẩm sẽ là xementit có cường lực kém hơn. Pha trộn với cacbon cao hơn 2,06% sẽ được gang.

Thép khác sắt rèn

Thép cũng được phân biệt với sắt rèn, bởi vì sắt rèn có rất ít hay không có cacbon (C), thường là chiếm tỉ lệ ít hơn 0,035%.

Sắt và thép là 2 sản phẩm khác nhau

Hiện nay người ta gọi ngành công nghiệp thép (không gọi là ngành công nghiệp sắt thép), nhưng trong lịch sử, đó là 2 sản phẩm khác nhau. Hiện nay có một vài loại thép mà trong đó thành phần cacbon được thay thế bằng các hỗn hợp vật liệu khác, và cacbon nếu có, chỉ là không được ưa chuộng.

Trước thời kì Phục Hưng người ta đã chế tạo thép với nhiều phương pháp kém hiệu quả, nhưng đến thế kỉ 17 thì việc sử dụng thép trở nên phổ biến hơn sau tìm ra các phương pháp chế tạo thép có hiệu quả hơn. Vào giữa thế kỷ thứ 19, với việc phát minh ra quy trình Bessemer, thép đã trở thành một loại hàng hóa được sản xuất hàng loạt, số lượng lớn và ít tốn kém hơn.

Quá trình tinh luyện thép ngày càng tốt hơn với phương pháp thổi ôxy, thì giá thành sản xuất thép càng thấp đồng thời tăng chất lượng của kim loại này.

Ngày nay, có thể nói thép là một trong những vật liệu phổ biến nhất trên thế giới và là thành phần chính không thể thiếu trong xây dựng, đồ dùng, công nghiệp cơ khí…vv Thông thường thép được phân thành nhiều loại tùy theo thành phần hóa học, mục đích sử dụng, cấp bậc của chúng và chúng cũng được các tổ chức đánh giá xác nhận theo chuẩn riêng của mình.

Đặc tính của thép

Cũng như hầu hết các kim loại, về cơ bản, sắt không tồn tại ở vỏ Trái Đất dưới dạng nguyên tố, nó chỉ tồn tại khi kết hợp với ôxy hoặc lưu huỳnh. Sắt ở dạng khoáng vật bao gồm Fe2O3-một dạng của ôxít sắt có trong khoáng vật hematit, và FeS2 – quặng sunfit sắt.

Sắt được khai thác từ quặng (FeS2) bằng cách khử ôxy (O2) hoặc kết hợp sắt với một nguyên tố hoá học như cacbon. Quá trình này được gọi là luyện kim, và được áp dụng lần đầu tiên cho kim loại với điểm nóng chảy thấp hơn. Đồng có nhiệt độ nóng chảy ở 1.080 °C, thiếc nóng chảy ở 250 °C. Pha trộn những chất này với cacbon trong sắt cao hơn 2,14% sẽ được gang, nóng chảy ở 1.392 °C. Tất cả nhiệt độ này có thể đạt được với các phương pháp cũ đã được sử dụng ít nhất 6.000 năm trước. Khi tỉ lệ ôxy hoá tăng nhanh vào khoảng 800 °C thì việc luyện kim phải yêu cầu diễn ra trong môi trường có ôxy thấp.

Trong quá trình luyện thép thì việc trộn lẫn cacbon (C) và sắt (Fe) theo tỷ lệ khác nhau có thể hình thành nên rất nhiều cấu trúc khác nhau với những đặc tính khác nhau (độ cứng, đàn hồi, tính dễ uốn, sức bền kéo đứt ). Hiểu được điều này là cực kỳ quan trọng để luyện thép có chất lượng tốt nhất và theo ý muốn.

Thép hiện đại ngày nay

 Thép hiện đại ngày nay được chế tạo bằng việc kết hợp nhiều các nhóm hợp kim khác nhau, tùy theo thành phần hóa học của các nguyên tố cho vào (pha trộn với nhau) mà cho ta các sản phẩm phù hợp với công dụng riêng rẽ của chúng và mục đích sử dụng của con người.

Thép các bon

Thép cacbon bao gồm 2 nguyên tố chính là sắt (Fe) và cacbon (C), chiếm 90% tỷ trọng các sản phẩm thép làm ra hiện nay. Thép hợp kim thấp được pha trộn với các nguyên tố khác (molypden, mangan, crom, hoặc niken) chiếm tổng cộng không quá 10% trên tổng trọng lượng. Đặc biệt các loại thép không gỉ và thép không gỉ chuyên dùng có ít nhất 10% crom, trong nhiều trường hợp chúng có kết hợp với niken, điều này nhằm mục đích chống lại sự ăn mòn.

Ngoài ra, thép hiện đại còn có những loại khác như thép dụng cụ, chúng được hợp kim hóa với số lượng khá nhiều bằng các nguyên tố như vonfram hay coban cũng như một vài nguyên tố hóa học khác đạt đến khả năng bão hoà. Việc góp mặt của vonfram hay coban là tác nhân kết tủa giúp cải thiện các đặc tính nhiệt luyện của thép.

Ứng dụng của thép dụng cụ

Thép dụng cụ được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống của con người, tiêu biểu là ứng dụng vào các công cụ cắt gọt kim loại như: mũi khoan, dao tiện, dao phay, dao bào và nhiều ứng dụng quan trọng khác cho các vật liệu cần độ cứng cao.

Phân loại thép.

Hiện nay, có nhiều tiêu chí để phân loại thép, tuy nhiên thép thường được phân chia dựa trên thành phần hóa học của thép (việc pha trộn sắt, cacbon và các nguyên tố hóa học khác).

Theo hàm lượng cacbon:

– Thép có hàm lượng cacbon thấp: hàm lượng cacbon ≤ 0,25%.

– Thép có hàm lượng cacbon trung bình: hàm lượng cacbon 0,25 – 0,6%.

– Thép có hàm lượng cacbon cao: hàm lượng cacbon 0,6 – 2%.

Khi chúng ta tăng hàm lượng các bon thì tính chất của thép cũng thay đổi: độ dẻo giảm đi, cường độ chịu lực và độ giòn tăng lên. Để tăng cường các tính chất kỹ thuật của thép thì thông thường người ta cho thêm những kim loại khác như: mangan, crôm, niken, nhôm, đồng…

Theo tổng hàm lượng các nguyên tố kim loại khác (A):

– Thép hợp kim thấp: A  ≤ 2,5%.

– Thép hợp kim vừa: 2,5 < A < 10%.

– Thép hợp kim cao: A  > 10%.

Trong xây dựng thì người ta thường dùng thép hợp kim thấp. Thành phần các nguyên tố khác trong thép khoảng sấp sỉ 1%. Thép là vật liệu kim loại nên tính chất hóa học của chúng là có ánh kim, dẫn điện, dẫn nhiệt mạnh..Ở nhiệt độ 500oC – 600oC thì thép trở lên dẻo, cường độ giảm. Ở nhiệt độ (âm) – 10oC tính dẻo giảm. Ở nhiệt độ (âm) – 45oC thép giòn, dễ nứt.

Khối lượng riêng của thép

Khối lượng riêng của thép từ 7,8 đến 7,85 g/cm3

Ứng dụng của thép (kết cấu thép)

Thép được ứng dụng chủ yếu làm nhà công nghiệp, khung và trần khẩu độ lớn của các nhà công cộng, cầu vượt, tháp, trụ, trần treo, khuôn của sổ và cửa đi…

Những sản phẩm thép dùng để chế tạo thép xây dựng là:

Thép lá: là loại thép cán nóng (dày từ 4 – 160 mm, dài 6 – 12 mét, rộng 0,5-3,8 mét ) được chế tạo ở dạng tấm và cuộn, thép cán nóng và thép cán nguội mỏng (dày đến 4mm) ở dạng cuộn; thép cán nóng rộng bản được gia công phẳng (dày 6-60mm).

Thép hình: là thép được tạo hình U, I, H, V, T, thép ống, thép hộp… bằng các phương pháp gia công như: gia công nhiệt bao gồm: Ủ, Thường hóa, Tôi, Ram, gia công cơ học nóng bao gồm: Cán nóng, rèn, gia công cơ học nguội bao gồm: Cán nguội, kéo, rèn dập, vuốt, tổ hợp..

Việc gia công cơ học thép nhằm cải thiện cấu tạo và tính chất của thép để khắc phục những nhược điểm khi luyện và tạo hình dạng mới.

Thép hình có các dạng chủ yếu nào:

• Thép góc
• Thép chữ U
• Thép chữ I
• Thép chữ U và I thành mỏng

Các loại thép ống, thép hộp

Ngoài những loại thép kể trên thì còn có những loại thép ống thép hộp có công dụng khác như: làm khung cửa sổ, cửa chính, cửa mái, đường ray cần trục, cáp và sợi thép cường độ cao dùng cho trần nhà và cầu treo, cho giằng, trụ và kết cấu trần, bể chứa ứng suất trước.

Từ các loại sản phẩm sản xuất thép nêu trên, người ta sản xuất ra những đoạn cột, dầm cầu, cần trục, dàn, vòm, vỏ trụ và các kết cấu khác, sau đó chúng được liên kết thành các block tại nhà máy lớn rồi được lắp ghép tại các công trường. Tùy thuộc vào công dụng và điều kiện sử dụng kết cấu kim loại, mức độ quan trọng của nhà và công trình thì người ta sử dụng những loại thép khác nhau, có nhứng tính chất, ưu điểm khác nhau để chịu được nhiệt độ khác nhau của không khí ngoài trời.

Sản lượng thép được sản xuất theo các năm

Ở Việt Nam có những nhà máy sản xuất thép nổi tiếng nào?

Ở Việt Nam có thể kể đến những thương hiệu nổi tiếng chuyên sản xuất thép với sản lượng lớn, chất lượng cao như:

Thế Giới Thép Vui (thegioithepvui)

Gọi tắt là thegioithepvui tiền thân là Nhà máy Thép Việt Nam

+   Xưởng Luyện thép công suất 500.000 tấn phôi thép/năm.

+   Xưởng Cán thép công suất 400.000 tấn/năm.

Là một trong những nhà sản xuất thép xây dựng hàng đầu tại Việt Nam hiện nay.

Thép Hòa Phát

Tập đoàn Hòa Phát là một trong những Tập đoàn sản xuất công nghiệp lớn và uy tín hàng đầu Việt Nam với có 11 công ty thành viên. Các lĩnh vực hoạt động của Hòa Phát gồm: Nội thất, Ống thép, Thép xây dựng, Điện lạnh, Bất động sản.

Thép Việt Nhật

Công ty Cổ phần Thép Việt Nhật được thành lập năm1998. Đến nay, Thép Việt Nhật đã trở thành một thương hiệu uy tín, tạo dấu ấn trên nhiều công trình khắp các tỉnh thành, Thép Việt Nhật cũng là một trong những sản phẩm được các nhà thầu lớn trong và ngoài nước lựa chọn

Thép Pomina

Với công suất 1,5 triệu tấn mỗi năm, POMINA là một trong những nhà máy sản xuất thép xây dựng lớn nhất tại Việt Nam hiện nay. Được thành lập vào năm 1999, Pomina là một chuỗi ba nhà máy luyện phôi và cán thép xây dựng với tổng công suất mỗi năm là 1,1 triệu tấn thép xây dựng và 1,5 triệu tấn phôi. Hiện nay, Pomina là một trong những nhà sản xuất thép xây dựng lớn nhất, hiện đại nhất Việt Nam và là doanh nghiệp dẫn đầu thị phần thép xây dựng tại khu vực phía Nam.

Thép Vinaone

Công ty Cổ phần Sản xuất Thép Vina One thành lập năm 2002, qua 16 năm hình thành và phát triển, Vina One đã trở thành một trong những công ty sản xuất thép đứng top đầu tại Việt Nam và được khách hàng yêu mến, lựa chọn.

Vina One có 4 nhà máy sản xuất chính bao gồm: nhà máy thép hình và luyện phôi, nhà máy ống thép, nhà máy tôn cán nguội và mạ kẽm, nhà máy tôn mạ màu và mạ lạnh với tổng công suất hơn 1.200.000 tấn/năm và tổng diện tích nhà máy lớn hơn 20ha.

Thép Hoa Sen

Với mong muốn trở thành Tập đoàn kinh tế hàng đầu Việt Nam và khu vực. Trong đó, lĩnh vực trọng tâm mà tập đoàn hướng tới là sản xuất và phân phối các sản phẩm vật liệu xây dựng thông qua chiến lược phát triển bền vững, song song với mục tiêu phát triển cộng đồng, bảo vệ môi trường, góp phần mang lại giá trị cao nhất cho cổ đông, người lao động, người tiêu dùng và xã hội.

Cung cấp những sản phẩm và dịch vụ gắn liền với thương hiệu Hoa Sen, đảm bảo chất lượng cao, chất lượng quốc tế, giá cả hợp lý, mẫu mã đa dạng, phong phú, thân thiện môi trường, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng trong và ngoài nước, góp phần thay đổi diện mạo kiến trúc đất nước và phát triển cộng đồng.